Rzeczownik zbiorowy (collective noun) oznacza zbiór przedmiotów jednostkowych, np. tłum, małżeństwo czy las. W poniższym artykule omówię liczbę i łączliwość składniową rzeczowników zbiorowych odnoszących się do ludzi.
LICZBA
Większość rzeczowników zbiorowych, np. family (rodzina), orchestra (orkiestra) czy party (partia) jest policzalna, stąd tworzy formę liczby pojedynczej oraz mnogiej, zarówno w języku polskim:
jedna rodzina, dwie rodziny
jedna orkiestra, dwie orkiestry
jedna partia, dwie partie
jak i w języku angielskim:
one family, two families
one orchestra, two orchestras
one party, two parties
UWAGA: W języku angielskim POLICE oraz PERSONNEL to tzw. plurale tantum czyli rzeczowniki, które już mają liczbę mnogą (!) (polices czy personnels).
ZWIĄZEK ZGODY POMIĘDZY PODMIOTEM A ORZECZENIEM
Zarówno w języku polskim, jak i w angielskim, podmiot z orzeczeniem często występują w związku zgody, tzw. subject verb agreement. Polega to na tym, że wyraz określający (np. orzeczenie) dostosowuje swoją formę pod względem liczby do formy wyrazu określanego (np. podmiotu). Przyjrzyjmy się przykładowi:
Moja rodzina jest w Polsce.
rodzina – podmiot w liczbie pojedynczej
jest – orzeczenie w liczbie pojedynczej
Podobnie rzecz się ma w amerykańskiej odmianie angielskiego (Am.E), tj.:
My family is in Poland.
family – podmiot w liczbie pojedynczej
is – orzeczenie w liczbie pojedynczej
Inaczej rzecz się ma w brytyjskiej odmianie angielskiego (Br.E), tj.
My family is in Poland.
My family are in Poland.
Obie wersje są poprawne, ponieważ w języku angielskim (szczególnie Br.E) z rzeczownikami zbiorowymi (collective nouns) możemy zastosować czasownik w liczbie pojedynczej (tutaj is) lub czasownik w liczbie mnogiej (tutaj are). Jest jednak między nimi subtelna różnica. Jeśli słyszymy My family is to traktujemy tę zbiorowość jako pewną całość (i tutaj mamy „zgodę składniową”), jeśli zaś słyszymy: My family are, to jest tak, jakbyśmy widzieli tych członków rodziny osobno. Często formy te mogą być używane wymiennie.
UWAGA: Jak już wiemy, w języku angielskim POLICE oraz PERSONNEL to tzw. plurale tantum czyli rzeczowniki w liczbie mnogiej, stąd:
The police are coming.
All personnel are to receive security badges.
Materiał do tego artykułu zaczerpnięty został po części z Practical English Usage, M. Swan
Tutaj znajdziesz więcej o związekach zgody (subject verb agreement).
