“Pół żartem, pół serio” to cykl wpisów poświęcony nauce angielskiego z wykorzystaniem dowcipów (jokes).
Dzisiaj kolejna minilekcja z anegdotką, dzięki której możemy nie tylko utrwalić znajomość struktur i słownictwa, ale także poznać nowe słowa, konstrukcje czy formy. Dzisiejsza pocieszna historyjka posłuży nam przy powtórce – jakżeby inaczej – strony biernej (passive voice), a dokładniej mówiąc, wiadomości na temat bezokolicznika biernego (passive infinitive).
SŁOWNICTWO
CHORES – domowe prace / obowiązki
AROUND THE HOUSE – wokół domu
SUBJECT – temat; podmiot zdania
BY – przez
WYMOWA
Odtwórz nagranie (czas: 6s)
GRAMATYKA
BEZOKOLICZNIK BIERNY
(passive infinitive)
Spójrzmy na fragment dzisiejszej anegdotki, w którym występuje bezokolicznik bierny (passive infinitive), który często towarzyszy czasownikom modalnym (np. must be done, should be done, ought to be done itp.).
More chores need to be done by you.
(Więcej obowiązków musi być przez ciebie wykonywanych).
(to) be + imiesłów bierny*
* imiesłów bierny to 3. forma czasownika np. washed (czasownik regularny) lub written (czasownik nieregularny)
PORÓWNAJMY
BEZOKOLICZNIK CZYNNY
You need to do more chores.
(Musisz wykonywać więcej obowiązków).
– – –
Podmiot (you) jest wykonawcą czynności i stanowi centrum naszego zainteresowania.
BEZOKOLICZNIK BIERNY
More chores need to be done by you.
(Więcej obowiązków musi być przez ciebie wykonywanych).
– – –
Podmiot (chores) podlega działaniu i tym razem obowiązki mają przykuwać naszą uwagę.
STRONA CZYNNA vs. STRONA BIERNA
Po stronę bierną sięgamy:
– kiedy nie znamy wykonawcy czynności,
– kiedy sprawca jest nieokreślony lub oczywisty (np. someone, everybody, people, they),
– kiedy przedmiotem zainteresowania nie ma być „twórca”, lecz jego „dzieło” (sprawcę czynności podamy na końcu po przyimku by) .
TWORZENIE STRONY BIERNEJ
BE + imiesłów bierny*
* imiesłów bierny to 3. forma czasownika np. washed (czasownik regularny) lub written (czasownik nieregularny)
STRONA CZYNNA
(active)
He writes a book.
He writes books.
He is writing a book.
He is writing books.
He has written a book.
He has written books.
STRONA BIERNA
(passive)
A book is written (by him).
Books are written (by him).
A book is being written (by him).
Books are being written (by him).
A book has been written (by him).
Books have been written (by him).
ZESTAWIENIE
Tylko czasowniki przechodnie tworzą stronę bierną. Aczkolwiek mamy w tej grupie wyjątki, których nie spotkamy w stronie biernej, m.in.
– have (mieć),
– fit (pasować),
– suit (odpowiadać / pasować),
– resemble (przypominać / być podobnym do),
– lack (brakować / nie mieć).
ZDANIA Z DWOMA DOPEŁNIENIAMI
Po niektórych czasownikach, np. give (dać) , show (pokazać), lend (pożyczyć), sell (sprzedać) etc. mamy dopełnienie bliższe (co?) oraz dopełnienie dalsze (komu?). Każde z tych dopełnień może być podmiotem zdania w stronie biernej.
STRONA CZYNNA
(active)
He gave Agatha his car.
He gave his car to Agatha.
STRONA BIERNA
(passive)
Agatha was given his car (by him).
His car was given to Agatha (by him).
SZCZEGÓLNE PRZYPADKI
Po czasownikach w stronie biernej występuje „pełen bezokolicznik”, tzw. to-infinitive.
1. make somebody do something
Konstrukcja make somebody do something (kazać komuś coś zrobić) w stronie biernej przybiera formę be made to do something, np.:
The boss made me work overtime.
(Szef kazał mi pracować po godzinach).
I was made to work overtime.
(Zostałem zmuszony do pracy po godzinach).
2. hear / see somebody do something
Konstrukcja hear / see somebody do something (usłyszeć / zobaczyć, jak ktoś coś zrobił) w stronie biernej przybiera formę be heard / seen to do something, np.:
I heard him call for help.
(Słyszałem, jak wezwał pomoc).
He was heard to call for help.
(Słyszano, jak wezwał pomoc).
3. let somebody do something
Konstrukcja let somebody do something (pozwolić komuś coś zrobić) w stronie biernej przybiera formę be allowed to do something (mieć pozwolenie na zrobienie czegoś), np.:
She didn’t let me help him.
(Nie pozwoliła mi pomóc mu).
I wasn’t allowed to help him.
(Nie wolno mi było mu pomóc).
4. help somebody (to) do something
Konstrukcja help somebody to do something lub jej potoczna wersja help somebody do something (pomóc komuś coś zrobić) w stronie biernej przybiera formę be helped to do something (otrzymać pomoc), np.:
She helped him choose some new clothes.
(Pomogła mu wybrać nowe ubrania).
He was helped to choose some new clothes .
(Otrzymał pomoc przy wyborze nowych ubrań).
ZESTAWIENIE 2
W cyklu Pół żartem, Pół serio znajdziemy jeszcze jedną minilekcję na wesoło, która omawia to zagadnienie gramatyczne. Zabawna historyjka 74 została wzbogacona kartą pracy, która pomoże nam utrwalić stronę bierną.
KUP WIĘCEJ i ZAPŁAĆ MNIEJ
– 3 zł za kartę przy zakupie 6-10 sztuk,
– 2 zł za kartę przy zakupie 11 i więcej sztuk
